Behalve duikerafsluiters ook klei ingezet voor waterbehoud

VARSSEL – Ondanks de regenval van afgelopen periode is de droogte nog niet opgelost. Maar hoe krijg je water in de bodem als anderzijds het drinkwaterquotum van het waterwingebied is verhoogd? Naast het plaatsen van duikerafsluitingen, wordt nu ook klei ingezet om vocht vast te houden. René Hobelman uit Varssel stortte onlangs een grote hoeveelheid van deze kleigrond uit Tricht over zijn grond.

Door Liesbeth Spaansen

Duikerafsluiting
Het heeft geregend en de duikerafsluiter zit in de buis, maar er staat geen water in de sloot. "Er is nog steeds een tekort van meer dan 200 millimeter water. Door de buien van afgelopen tijd is de grond nu zo'n 40 centimeter vochtig, daaronder is het alweer droog. Maar alle regen die valt op mijn land blijft daar door de duikerafsluiter."
Aan het woord is René Hobelman, bestuurslid van LTO Noord afdeling West Achterhoek en beheerder van de portefeuille water. Naar nu blijkt, heeft de pilot met de duikerafsluiters nog niet voldoende effect. "We zijn afhankelijk van het water wat er valt, maar als het zo doorgaat, gaan we zonder watervoorraad het voorjaar in. Als de zomer ook droog blijft, dan kunnen we minder voer oogsten. Gelukkig heb ik nog voorraad tot de zomer. Ik heb er nog wel vertrouwen in."
Nu in Oostenrijk veel sneeuw is gevallen, lijkt het probleem zich op te lossen. "De Maas, Rijn en IJssel zullen meer water vanuit Oostenrijk krijgen en dat is voor de binnenscheepvaart goed. Maar dat stroomt niet hier het gebied in en of het goed van kwaliteit is, dat betwijfel ik," legt René Hobelman uit. "De Veengoot, dat water moet aanvoeren in deze regio, bevat zuiver water uit de bron en dat is naast regen de enige bron van water voor ons."

Waterwingebied
Het land van Hobelman ligt in het waterwingebied 't Klooster. "In dit gebied is de droogteperiode altijd zes weken langer dan plaatsen waar geen water gewonnen wordt. Het waterwinningbedrijf heeft een waterquotum voor drinkwater, maar er was meer behoefte aan drinkwater. Daarom is enkele jaren geleden het quotum van 5 miljoen kub maar 5.5 miljoen kub water opgehoogd. Afgelopen zomer was er 30% meer behoefte aan water bij alle waterwinningen in Nederland, enkele winningen in Nederland zijn hun quotum overschreden. Of dat hier ook het geval is weten we niet, Vitens zegt van niet maar de cijfers zijn van Vitens zelf. Hier keurt de slager zijn eigen vlees."
Mensen gebruiken zo'n 120 liter water per dag, veel voor de wc en douche en wat om te drinken. "Wij zeggen vaak: 'auto schoon, gazonnetje groen, de boer moet het met minder water doen'. De overheid kan het quotum overtreden, omdat water de eerste levensbehoefte is. Toch zou het fijn zijn als mensen bewust worden van hun waterverbruik. Er is jaarlijks door de droogte naar schatting 15 miljoen euro schade in de landbouw door verminderde opbrengst van gewassen en dergelijke."
Een jaar geleden is begonnen met de Agenda van 't Klooster. "In het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer (DAW) wordt beschreven hoe we het gebied droogtebestendig kunnen maken. Hierover is met het Waterschap Rijn en IJssel (WRIJ) overleg. Het is de bedoeling om bij stuwen het waterpeil te verhogen zodat de haarvaten, zeg maar de kleinste slootjes, zolang mogelijk volstaan met water."

Kleigrond op zandgrond
Oost-Gelderland is een gebied met zandgrond, waar water snel afvloeit. Om toch het water vast te kunnen houden is er recent kleigrond aangebracht. "Klei heeft een groot watervasthoudend vermogen waarbij het water ook nog minder gauw verdampt," legt René Hobelman uit. Hij heeft nu op zijn land geen schone laarzen meer, legt hij lachend uit. "Om de A15 te compenseren, is er een natuurontwikkelingsgebied bij Tricht. Een deel van het gebied wordt afgegraven om schraal natuurgebied te creëren. De goede landbouwkleigrond is daar eigenlijk afval, dat wij hier graag hergebruiken. Samen met nog een collega landbouwer en proefboerderij de Marke in Hengelo zijn we deze proef begonnen maar er is al meer interesse uit het waterwingebied en daarbuiten. "