Vordenaar Ton ten Have is ook na honderdste marathon nog niet klaar

VORDEN - Binnen een half jaar na zijn eerste loopje voltooide Ton ten Have zijn eerste marathon. 36 jaar later staat de atleet uit Vorden aan de vooravond van zijn 100ste (!) marathon. "Een dag nadat ik thuis was gekomen uit het revalidatiecentrum liep ik alweer 10 kilometer."

Door Bart-Jan Keizer

Ton ten Have (67) begint zondag 14 april aan zijn honderdste slijtageslag over 42 kilometer en 195 meter. Heel symbolisch heeft de organisatie van de marathon van Enschede hem startnummer 100 toegekend. Ton mikt op een eindtijd van rond de vier uur en dat zal moeten ook, want anderhalf uur later start in Vorden de receptie bij Hotel Bakker om deze unieke sportieve mijlpaal te vieren met familie, (sport)vrienden en andere belangstellenden.

Hoe anders zag zijn wereld er uit in de zomer van 2009. In zijn geliefde Italië bereidde Ton zich tijdens de zomervakantie voor op zijn 50ste marathon. Naast hardlopen mocht de Vordenaar ook graag wandelend de bergen rondom Limone verkennen. Tijdens zo'n tocht stortte Ton in een ravijn 30 meter naar beneden.

Pas driekwart dag later werd hij gevonden door een helikopter van de reddingsdienst. "Ik heb goed verstoppertje gespeeld." Ton was onderkoeld, uitgedroogd en door een fikse hoofdwond was hij bovendien veel bloed verloren. In het ziekenhuis van Brescia reconstrueerde een Amerikaanse arts zijn zeven centimeter ingedeukte schedel. Hij lag lang in coma en kon pas na zes weken terug worden vervoerd naar Nederland. "Ik kan me niets meer herinneren. Ik heb het ongeluk niet beleefd, maar wel overleefd."

Doktoren noemen het een medisch wonder dat Ton de val kan navertellen. Zijn zeer goede conditie dankzij het hardlopen heeft hierbij waarschijnlijk het verschil gemaakt. "Mijn lichaam is gewend om te herstellen." In revalidatiecentrum het Roessingh in Enschede voltooide Ton uiteindelijk de lange weg om zijn linkerbeen en linkerhand weer mobiel te krijgen. "Door de val zijn twee zenuwen in mijn hoofd bekneld geraakt. Heel lang voelde mijn hand aan als een koude kippenpoot", meldt de atleet met een kwinkslag.

Kort voordat Ton werd ontslagen uit het revalidatiecentrum wordt hem namens het medisch team meegedeeld dat hij nooit meer verder dan 5 kilometer zal kunnen hardlopen. "Op vrijdagavond kwam ik thuis en op zaterdagmorgen liep ik met mijn eigen loopgroep 10 kilometer. Helemaal achteraan en met heel veel moeite, dat wel." Door de lange opnames en de vele medicijnen was zijn conditie diep weggezakt.

Op 11 april 2010 loopt Ton in Rotterdam dan toch zijn 50ste marathon. Een onwaarschijnlijke prestatie, waarmee zijn aanstaande honderdste marathon nog meer tot de verbeelding spreekt. "Lopen is voor mij vrijheid en avontuur. Ik loop al 36 jaar hard, maar ontdek nog steeds nieuwe wegen. Letterlijk." Onderweg geniet hij van de natuur en van de jaargetijden. Regelmatig staat Ton oog in oog met reeën of laatst nog een hazen paar. "Door een mooie route vergeet je de pijn."

Marathons zijn ook Ton's manier om de wereld te verkennen. De dag voor en na een buitenlandse wedstrijd staan altijd in het teken van cultuur proeven. De liefde voor hardlopen bracht de Vordenaar al in steden als Athene, Barcelona, Berlijn, Istanbul, Londen, Parijs, Reykjavik, Rome én in New York. In 'the Big Apple' liep Ton in 1989 zijn PR: 2:55:20. "In de aanloop naar New York heb ik een half jaar volgens een streng schema getraind. Ik liet het onbekende parcours op me afkomen en rende die dag volledig op gevoel. We werden toen gesponsord door Grolsch en na de finish smaakte het bier me heel goed."

Na zijn 100ste marathon is Ton ten Have nog niet klaar met het hardlopen. "Veel mensen denken dat Enschede mijn laatste is, maar stoppen is het stomste wat je kunt doen. Mijn volgende doel is om 40 jaar vol te maken als marathonloper."