Vorden heeft eigenlijk twee bevrijdingsdagen

Ooggetuige Wim Polman kon precies vertellen hoe het is gegaan

Door Jan Hendriksen

VORDEN - Er was vorige week enige onduidelijk over. Wanneer moest er nu gevlagd worden op verzoek van de gemeente Bronckhorst. Was Vorden nu op 1 april of 2 april bevrijd door de geallieerde legers van Engeland en Canada. Dan kan alleen een ooggetuige duidelijkheid verschaffen. En dat deed de inmiddels 85-jarige Wim Polman vijftien jaar geleden al. Vorden heeft eigenlijk twee 'bevrijdingsdagen': 1 en 2 april.

De speciale website van de gemeente Bronckhorst in het kader van '75 jaar Bevrijding' heeft het bij het rechte eind. Daarop wordt gemeld dat Vorden op 1 april 'verkennend' was bevrijd en op 2 april officieel. En dat laatste klopt precies volgens Wim Polman, in tegenstelling tot wat sommige andere Vordenaren dachten.
Vorden kon pas op maandag 2 april 1945 (tweede paasdag) officieel vieren dat men bevrijd was. Dat blijkt uit onderstaand persoonlijk relaas van Polman. Hij tekende dat zelf op in Contact Vorden in het kader van zestig jaar bevrijding. Als tienjarige jongen was hij er zelf bij.

Spanning stijgt
"Het is zondag 1 april 1945. Het is prachtig weer op deze eerste paasdag. En toch is het geen gewone dag. In het dorp stijgt de spanning, want iedereen weet al, dat de 'Tommies' eraan komen. Maar van welke kant komen ze? Vanuit Hengelo, vanuit Ruurlo, niemand weet het. Niemand durft eigenlijk de straat op, want wat staat ons allemaal te wachten. Wordt er nog strijd geleverd om Vorden? Zenuwachtige Duitse soldaten rijden af en aan, nemen posities in en vertrekken even later weer richting Zutphen. Dat gaat de gehele dag door."
"Dan is er om ongeveer vijf uur in de namiddag een hevige explosie in de Dorpsstraat. Een granaat heeft een groot gat geslagen in de zijgevel van het pand waarin nu 'Bij uniek eten & drinken is gevestigd. Een Canadese gepantserde verkenningswagen nadert voorzichtig het dorp vanaf de Ruurloseweg. De verkenner rijdt tot aan de Stationsweg. Sjoerd Aartsen, een bekend Vordenaar geeft de bemanning antwoord op de vraag: 'Wanneer is de laatste mof vertrokken?' De verkenningswagen rijdt met grote snelheid terug richting de Kranenburg."
"Niet veel later komen ze terug maar nu met meerdere pantserwagens. Één van de pantserwagens stopt bij Hotel Jansen (nu Hotel Bakker) en draait de koepel met de loop van het geschut richting de staldeuren (nu ingang zaal). Twee Canadese soldaten gooien de deuren open en na een waarschuwing komt een aantal Oostenrijkse soldaten met hun handen omhoog naar buiten. Verdere gevechtshandelingen blijven die dag uit én Vorden is bevrijd. Het gehele dorp loopt uit naar onze bevrijders en iedereen is ongelooflijk blij. Nog diezelfde avond vindt er een klopjacht op NSB'ers plaats, die allemaal inderhaast worden opgesloten in de vleeswarenfabriek van Poesse vlakbij het station."

Feest
"De volgende dag komt het Canadese leger met groot materieel het dorp inrijden. Grote aantallen tanks komen via Het Hoge en de Raadhuisstraat binnen. Het kruispunt wordt volledig omgewoeld door de haakse bewegingen van de tanks. De angst is omgeslagen in een euforie. Vlaggen worden uitgehangen, er wordt gedanst, feest gevierd en menige Canadees wordt omhelsd. Vorden is vrij!"