De heer Jan Jacob van Dijke (tweede van links), Luc Berris en Trudi Woerdeman openen het Stinzenpaleis.
De heer Jan Jacob van Dijke (tweede van links), Luc Berris en Trudi Woerdeman openen het Stinzenpaleis. Foto: Alice Rouwhorst

Stinzenpaleis op landgoed Hackfort is een waar lentefeest

Vorden – Genodigden en belangstellenden waren donderdagmiddag 5 maart getuige van de opening van het zogenaamde Stinzenpaleis op landgoed Hackfort. Gedeputeerde Jan Jacob van Dijk van de provincie Gelderland en Luc Berris, adjunct-regiodirecteur van Natuurmonumenten Gelderland deden dit door het planten van de laatste bolletjes.

Afgelopen jaren zijn er tweehonderdduizend bolletjes geplant in het bos rondom kasteel Hackfort door de boswachter en heel veel vrijwilligers om zo de stinzentuin van weleer in oude glorie te herstellen. Het project heeft liefkozend de naam 'Stinzenpaleis' gekregen.

Herstel cultureel erfgoed
De heer Berris heet alle aanwezigen welkom en ook alvast alle bezoekers die ongetwijfeld zullen komen. "Want met hen willen we ons enthousiasme delen voor dit mooie stukje Gelderland en dit cultureel erfgoed. We zijn blij en trots dat we bij kunnen dragen aan het weer leefbaar maken en openstellen van landerijen en buitenplaatsen voor een zo groot mogelijk publiek. Het verhoogt de kwaliteit van de gemeente Bronckhorst", zegt Berris.

Na deze woorden verrichten hij en de heer Van Dijk de openingshandeling en vertelt: "Het steeds wisselende tapijt van bloemen, waarvan nu al iets te zien is en straks nog veel meer, maakt dat Natuurmonumenten ons verrast met nieuwe dingen. Wij leveren een financiële bijdrage en zij hebben de expertise om het uit te voeren. Een prettige manier van samenwerken!". Uit handen van Berris ontvangt hij het boek "Tuinieren met stinzenplanten", van de voor het project verantwoordelijke tuinarchitecte en tuinhistorica, Trudi Woerdeman, van het tuinadviesbureau de Warande uit Laag Keppel.

Herkomst stinzen
De termen stinzenplant en stinzenbol zijn afgeleid van het Friese woord 'stins', dat 'stenen huis' betekent. De meeste stinzen zijn tussen 1200 en 1400 gebouwd als stenen huis in de vorm van een toren, later ontwikkeld tot landgoederen. Stinzenplanten vormen dus een bijzondere groep verwilderende sierplanten rond landgoederen.

Woerdeman, stuwende en volhardende kracht achter dit project, is samen met Jan Willem Overmars, ook van Warande in opdracht van Natuurmonumenten gestart in 2009 met onderzoek doen naar de historie van het landgoed, het inventariseren van de aanwezige soorten stinzenplanten en het maken van een ontwerp.

Uit het eigen terrein zijn sneeuwklokjes, bosanemonen, en lelietjes van dalen gehaald. "En tot onze verrassing groeven we de historische narcis Mrs. Langtry op. Deze hebben we heel goed vertroeteld, zodat we deze bijzondere stinzenplant plus vele andere oorspronkelijke soorten konden terugplanten", zegt een zeer bevlogen Woerdeman die samen met haar hond aanwezig is. "Dit zijn onder andere boshyacinten, lenteklokjes, vroege sterhyacint, vingerhelmbloem en holwortel. De bloei is verspreid over drie fasen van half februari tot half mei."

Vele handen verzetten stapels werk
Woerdeman: "Het is al eerder gezegd, maar zonder de inzet van de vele vrijwilligers hadden we de bolletjes, waarvan zo'n zestigduizend dit jaar, niet de grond in gekregen! Daarnaast hebben de vele handen alle bramenstruiken en brandnetels verwijderd. Een enorme klus, die de komende tijd nog blijft, totdat het 'braamstruik- vrij' is." Woerdeman wordt bedankt voor haar enorme expertise en inzet en ontvangt een prachtige bos bloemen van Berris.

Eén van de aanwezige vrijwilligers vertelt dat het inderdaad een heel karwei was, die hem heel soms moedeloos stemde."Maar nu het project afgerond is ben ik blij en ga ik toch wel om de twee weken even kijken hoe het erbij ligt. Het verandert elke keer en dat is heel mooi en verrassend. Laat de lente maar komen!".

Afgelopen jaren zijn er tweehonderdduizend bolletjes geplant.
Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding