Achterhoek, SmartHub
en Slimme Boeren
ACHTERHOEK - 'Inspireer, verbind en kom samen verder' is het motto van de Smart Industry groep die de vierde industriële-revolutie afkondigt in onze schone Achterhoek en daarmee de maakindustrie en werkgelegenheid wil behouden. Ook bij de agrariërs in de Achterhoek lijkt de revolutie uitgebroken in 2015 na het afschaffen van het melkquotum van de melkveehouders. 'Bevrijdingsdag' zoals dit door sommigen genoemd werd.
De nieuwe stallen verrijzen als paddenstoelen uit de grond. Op veel bedrijven wordt de melkproductie, voor de wereldmarkt, verdubbeld en deze stallen mogen ook wel 'Smartstallen' worden genoemd met een efficiënte hi-tech inrichting en hoge melkproductie. Voorwaar een stukje boerenvakmanschap.
Slim bezig zou je denken, onze melkveehouders, of is het de schijn die ook hier bedriegt? Het is niet alles goud wat er blinkt, zo'n nieuwe stal is een zeer forse investering voor de boer en de melkprijs is door de productie uitbreiding nu al sterk gedaald tot ver onder de kostprijs. De boeren zijn ook vooral elkaars concurrenten geworden om de beperkte beschikbare landbouwgrond. Om over megalomane plannen van ondernemers van buiten de landbouw maar niet te spreken. Deze schaalvergroting leidt dan ook tot een snelle sluiting van veel nu nog goede melkvee familiebedrijven. Denk aan de ontwikkeling in de varkenshouderij; in één generatie verdwenen van op bijna alle boerenbedrijven gehouden naar nog enkele industriële bedrijven.
Deze schaalvergroting heeft ook veel maatschappelijk ongewenste gevolgen: Bedreigt ons coulissen-landschap, deze maakt Achterhoek tot de Achterhoek. Gebruikte productiemethoden, monocultuur, intensieve bemesting en bewerking, leiden tot sterke vermindering van de vruchtbaarheid van de bodem en sterke afname van bloeiende plantensoorten, insecten en vogels m.n. de weidevogels zijn nagenoeg verdwenen.
Mijn vraag is of het voor Slimme Boeren niet erg Smart is juist een andere richting te kiezen. Niet de weg van intensivering van de productie, maar van de maatschappelijk gewenste ontwikkeling; koeien in de wei, levensmiddelen die kwalitatief hoogwaardig zijn, gezond en lekker en het liefst uit de streek komen. Mensen willen graag weten wat ze eten en achter de productiewijze kunnen staan.
Hoe? 'Inspireer, verbind en kom samen verder' is het motto waarmee ik dit stukje begon. Gaarne daag ik boeren, burgers en bestuurders uit om samen te werken en te zoeken naar alternatieven voor schaalvergroting en intensivering van de landbouw in onze gemeente. Te denken valt aan biologische landbouw, er is een sterk groeiende vraag naar deze producten. Boeren kunnen hun bedrijf omschakelen, eventueel in combinatie met recreatie en landschapsonderhoud en beheer.
Gelukkig Nieuwjaar,
Bronkhorst januari 2016
Theo Wentink