Na de inval door de politie aan de Dollemansstraat in Toldijk werd de locatie bewaakt door zwaarbewapende agenten. Archieffoto: News United / 112 Achterhoek-nieuws
Criminelen weten het buitengebied te vinden
Bronckhorst wil ondermijning te lijf met voorlichting
Door Henk Klein Holte
BRONCKHORST – In de gemeente Bronckhorst zijn de laatste anderhalf jaar drie professionele drugslabs ontdekt. Twee weken geleden deed de politie met een speciale eenheid een inval in een boerderij in Baak. Daar aan de Dollemanstraat, tussen Baak en Toldijk, werd een laboratorium in opbouw gevonden, waarvan het de bedoeling was om synthetische drugs te gaan produceren. De inval tijdens het Sinterklaasweekend was ook met groot machtsvertoon. Zwaarbewapende agenten omsingelden het pand en braken diverse deuren open. Even later kwamen de agenten naar buiten met twee geblinddoekte arrestanten. De daaropvolgende dagen werd de boerderij bewaakt door zwaarbewapende agenten en het drugslab ontmanteld.
In mei van dit jaar werd in Drempt een groot drugslab waar het levensgevaarlijke crystal meth werd geproduceerd opgerold. Ook daar het beeld van zwaarbewapende politieagenten, arrestanten -een internationaal gezelschap- die geboeid en geblinddoekt worden afgevoerd, is niet iets dat men direct associeert met de Achterhoek. Vorig jaar werd net als twee weken geleden een groot drugslab in wording ontdekt, opnieuw in Baak. Duidelijk maakt het dat Bronckhorst niet veilig is voor de georganiseerde misdaad. Haast saillant is ondertussen de toekenning in 2017 van het Keurmerk Veilig Ondernemen Buitengebied. Een predicaat dat wordt toegekend door een samenwerking van politie, gemeenten en partijen als een belangenorganisatie voor de boeren, LTO.
Gemeente Bronckhorst kondigde vorige maand al aan dat het in actie wil komen tegen ondermijning door criminele organisaties. Daaronder moet ook de vestiging van drugslabs worden geschaard. De gemeente wil met de ambtenaren, die belast zijn met openbare veiligheid en in samenwerking met de politie, bewoners en ondernemers in de buitengebieden van de gemeente bezoeken om ‘aan de keukentafel’, te waarschuwen, informatie te verstrekken, tips en aandachtspunten te delen. Zo wordt verteld dat men bij de verhuur van oude stallen, schuren et cetera heel alert dient te zijn. En hoe bij signalen van criminele bedoelingen en – activiteiten zou moeten worden gehandeld. Amper drie weken voordat het drugslab in opbouw aan de Dollemanstraat werd ontdekt stond op de gemeentepagina’s de aankondiging van de voorlichtingscampagne, vergezeld van de Cruijffiaanse uitspraak ‘Je gaat het pas zien, als je het doorhebt’ en het quasi-grappige ‘Kiek uut!’
Excessen
De aanpak van de gemeente behelst dus voorlichting in persoonlijke gesprekken met bewoners van het buitengebied. “Niet in grotere bijeenkomsten. Er zit geen looptijd aan deze campagne”, laat woordvoerster Margreet Arends weten. De gemeente wil verder niet inhoudelijk ingaan op de situatie in het Bronckhorster buitengebied en schermt de mensen die er zich vanuit de gemeentelijke organisatie mee bezig houden af. Het enige statement dat volgt is dat ‘Bronckhorst een veilige gemeente is, maar excessen komen overal voor, ook hier getuige de drugslabs’. Daarbij wordt gezegd dat geprobeerd wordt om de inwoners via de berichtgeving op de gemeentepagina’s te informeren en via de individuele gesprekken in het buitengebied. En middels artikelen op de gemeentelijke website wordt gewezen op signalen waarop kan worden gelet.
De wijkagent van Hengelo, Frans Geerdink, ziet dat leegstaande gebouwen, als bedrijven en schuren in trek zijn bij de criminele organisaties. Ook een gemeente als Bronckhorst ontkomt niet aan zwaardere criminaliteit, weet Geerdink. “Het lijkt hier rustiger en de schaal waarop de criminele activiteiten plaatsvinden is ook kleiner dan bijvoorbeeld in de grote steden. Maar we moeten onze ogen er niet voor sluiten dat ze er wel degelijk zijn. Dat zie je wel aan de recente ontdekkingen van professioneel opgezette drugslabs binnen de gemeentegrenzen”, erkent de politieman. Hij wijst op het belang van voorlichting van de burgers en bedrijven om het de criminelen niet te eenvoudig te maken. “We hebben de eerste bezoeken in het buitengebied gedaan. Dan gaat er iemand van ons op pad met een toezichthouder van de gemeente. Die heeft toegang tot die panden. Ik ga dan mee omdat ik in een hal wil kijken.” Omdat die bijvoorbeeld niet gebruikt wordt waarvoor die bestemd is. Dat is net altijd direct een criminele activiteit, het kan ook in strijd zijn met de bestemming die op het gebouw of gebied zit. “Maar soms wordt zo’n hal gebruikt voor het omkatten van auto’s.” Die worden dan soms ook weer gebruikt bij andere criminele activiteiten, bijvoorbeeld een overval.
Om eigenaren van leegstaande schuren te waarschuwen geeft Geerdink ook een waslijst aan tips en signalen waarop gelet dient te worden. “Check altijd de legitimatiebewijzen goed. De woon- en verblijfsplaats moet bekend zijn. We zien voorbeelden dat een zwerver voor duizend euro in de maand een hal huurt. Dat is meestal geen zuivere koffie. Die informatie verstrekken we overigens ook aan makelaars die panden in het buitengebied verhuren. Aan wie verhuur je? En let goed op, er zitten heel handige jongens tussen. Is de huurder echt wie hij zegt dat ie is?”, zo somt hij er een paar op.
'Een zwerver
die voor
duizend euro
een pand
huurt, is vaak
geen zuivere
koffie'
En niet alleen in het buitengebied dreigt het gevaar. Ook op bijvoorbeeld bedrijventerreinen is het zaak alert te zijn. "Burgers die zien dat bij een bedrijf nooit klanten komen, maar dat ze wel in (vaak meerdere) dure auto's rijden; dat er veel juist klanten zijn die steeds korte tijd in de panden verblijven; werkzaamheden of laden en lossen op vreemde tijdstippen, bijvoorbeeld in het weekend.” Geerdink hoopt dat de bezoeken en voorlichting soelaas bieden. "We zijn net begonnen, we hebben de eerste gehad. Zo'n bezoek kan in ongeveer een half uurtje. We moeten dat de komende tijd verder uitbouwen.”