Thamara Addink. De foto is gemaakt door haar zesjarige dochter Emily.
Thamara Addink. De foto is gemaakt door haar zesjarige dochter Emily.

De ‘houdbaarheidsdatum’ van rouw

Thamara Addink schrijft volgens jury mooiste uitvaart- gedicht

ZUTPHEN - Thamara Addink (34) uit Zutphen verwoordde in een gedicht ‘min of meer impulsief’ haar gedachten en gevoelens na het overlijden van een familielid. Ze mailde het resultaat naar de redactie toen ze in deze krant de oproep las van uitvaartverzorger Lot Rohde om ‘uitvaartpoëzie’ te delen. De tweekoppige jury vond Thamara’s inzending de beste.

Door Sander Grootendorst

"Ik heb helemaal niet meegedaan om te winnen of zo," zegt Thamara aan de telefoon. "En behalve sinterklaasgedichten schrijf ik nooit poëzie. Het vak van Lot Rohde interesseert mij en ik lees altijd haar stukjes." Bij lezing van het gedicht als jurylid zei Lot Rohde dat ze het woord ‘houdbaarheidsdatum’, dat in de regels is verweven, zo sterk vindt. Thamara legt uit: "De aanleiding voor het gedicht komt uit eigen omgeving. Vorig jaar is een tante overleden na een kort maar hevig ziekbed. Net voor december. Mijn oom is met de kerst door het diepste van zijn eenzaamheid gegaan. Hij besloot zich online in te schrijven om een nieuw maatje te vinden. En hij vond heel snel iemand." Daar werd niet door iedereen even begripvol op gereageerd, zegt Thamara: "Niemand gunt iemand anders eenzaamheid, maar sommigen zijn van mening dat er zoiets als een minimale rouwperiode bestaat. Zonder precies te weten hoe lang die moet zijn. Aan de andere kant: hoor je ook zeggen: Blijf er niet in hangen, ga verder met je leven. Dus er is blijkbaar ook een maximale rouwperiode. Maar hoe lang? Was drie jaar beter geweest? Dat is dan drie jaar eenzaamheid." Bovendien: "Wie zegt dat je niet meer zou kunnen rouwen als je iemand anders hebt ontmoet?"

Het beeld van eenzaam thuiskomen na de uitvaart van iemand met wie je een leven lang samen bent geweest, inspireerde Thamara tot haar gedicht.

De beide slotregels ontroeren: ‘Ik wéét/ dat je om me geeft.’ De kern van menselijkheid, in al zijn eenvoud.

Na lezing van alle inzendingen schreef Lot Rohde dit aan Thamara Addink:

‘De nummer één kiezen voor het mooiste gedicht rondom uitvaart, hoe doe je dat?
In elk ingezonden gedicht voel ik de emotie waarmee het geschreven is, de herinnering die het gedicht tot leven heeft gewekt en de kwetsbaarheid van het blootgeven van iemands gevoel. Het is toch wat anders dan een gedicht schrijven over het fijne lentegevoel.
Hoe bepaal je dan welke het mooist is? Gevoel is zo persoonlijk en eigenlijk onbeoordeelbaar voor een ander. Maar toch hebben we ons eraan gewaagd en zijn we gekomen tot dit gedicht Na de Uitvaart als winnaar.
Wat mij met name raakt is de beschrijving van de ‘houdbaarheidsdatum’ van het rouwen. Eerder schreef ik daar ook eens een column over. Het lijkt alsof mensen op een bepaald moment vinden dat het wel weer klaar is en dat je je leven weer moet oppakken. Maar zo simpel is dat niet.
En dit onderwerp weet jij in jouw gedicht precies te raken. In eerste instantie zijn het alleen woorden, maar als je de woorden iets langer op je in laat werken, voel je de lading. De lading van het, veelal, onbegrepen werkwoord: Rouwen.’

De jury bestond uit Lot Rohde en Sander Grootendorst. De winnaars ontvangen het boek De Rohde loper naar het einde met columns en gedichten van Loth Rohde over rouw en uitvaart.
Meer informatie:
lot@loteringenuitvaart.nl.

Na de uitvaart

Thuis klinkt de stilte
oorverdovend
Galmt in de ruimte
het gemis
Het dagelijks bestaan
vult zich
met leegte
En stilaan ervaar je
dat voor de omgeving
rouwen
een houdbaarheidsdatum heeft

Je dwaalt
en keert terug
In een weerklank
van herinneringen
Een glimlach
verdrukt de tranen
Wanneer stilzwijgend
een bekende stem zegt
Je doet het goed
Ik wéét
dat je om me geeft

Thamara Addink (Zutphen)