Jan-Willem Elbrink op zijn kwekerij aan de Lindeseweg. Foto: Bernadet te Velthuis

Jan-Willem Elbrink op zijn kwekerij aan de Lindeseweg. Foto: Bernadet te Velthuis

Kweker krijgt materieel terug van gemeente na tussenkomst rechter

VORDEN - De gemeente Bronckhorst moet de materialen, die bij kweker/hovenier Jan Willem Elbrink van Elbrink Groen en Bloem in beslag waren genomen teruggeven. Dat is de uitspraak in het kort geding dat Elbrink tegen de gemeente had aangespannen. Afgelopen week stelde de rechter hem in het gelijk. Het materiaal, waaronder een zaaimachine is van belang voor zijn bedrijfsvoering en had daarom niet van het terrein aan de Lindeseweg in Vorden verwijderd mogen worden. De gemoederen liepen tijdens die actie van de gemeente zo op, dat Elbrink werd opgepakt en op het politiebureau in Doetinchem terechtkwam, omdat hij de ontruiming zou hebben belemmerd.

Door Henk Klein Holte

De rechter vonniste dat Bronckhorst 'als grotendeels in het ongelijk gestelde partij' voor de proceskosten moet opdraaien en het materieel binnen 48 uur na betekening van het vonnis moet terugbezorgen, op last van een dwangsom van 2.500 euro per dag dat het langer duurt. De betreffende materialen zijn inmiddels teruggebracht.
Elbrink voelt zich ‘gezocht’ door de gemeenteambtenaren. “Het is een staaltje machtsmisbruik en het is persoonlijk geworden. Ik krijg steeds meer begrip voor verhalen van burgers die zo gefrustreerd raken door de handelswijze van overheidsinstellingen dat ze gekke dingen gaan doen.”

De gemeente reageert schriftelijk op de kwestie: ‘Wij conformeren ons aan de uitspraak van de rechter, ook waar het gaat om zijn oordeel van de proceskosten. In onze ogen is dit niet een vertaling van het gelijk of ongelijk van het vonnis dat de rechter heeft geveld in het kort geding, want de maatregel (bestuursdwang) op de overtreding van het bestemmingsplan blijft overeind. De rechter heeft wel geoordeeld dat de in beslag genomen spullen nodig zijn voor de bedrijfsvoering.’

Vijf vrachtwagens
Op 31 maart werden de materialen vanaf Elbrinks terrein in vijf vrachtwagens weggebracht naar een opslag, door een team van ambtenaren, in aanwezigheid van een boa en politie. De gemeente had de bloemkweker gesommeerd om twee containers en een caravan, die op het terrein stonden, weg te halen, en ook de volgens Bronckhorst illegale opslag en afval te verwijderen. Elbrink maakte daartegen bezwaar, omdat hij die materialen nodig zei te hebben voor zijn bedrijfsvoering.
De gemeente legde toen de situatie aanhield, de ondernemer een bestuurlijke dwangsom op omdat zijn bedrijfsvoering niet in overeenstemming zou zijn met het geldende bestemmingsplan en ging, toen de termijn enkele weken verstreken was, over tot ontruiming. Elbrink kwam op zijn biologische snijbloemenkwekerij toen de ontruiming was begonnen. “Na telefonische ruggenspraak met mijn advocaat wilde ik een zaaimachine uit een container halen, omdat ik die nodig heb voor werkzaamheden. Volgens de gemeenteambtenaar was die echter niet meer van mij. Toen ik dat bestreed werd ik even later door zes politiemensen opgehaald en meegenomen naar het politiebureau. Daar moest ik een verklaring afleggen, maar toen ik om een kopie vroeg voor mijn advocaat werd dat geweigerd, waarna ik de verklaring heb verscheurd.” Volgens Elbrink werd hij tot 22.00 uur op het politiebureau vastgehouden. “Daarna werd ik zo op straat gezet, terwijl de avondklok van kracht was.”

Bijenvolken
Van zijn kwekerij was volgens de Vordenaar voor circa 80.000 euro aan materialen meegenomen. “Maar je moet weten dat wij een biologische kwekerij runnen. Met bijvoorbeeld bijenvolken. Daarvan zijn er zeker twee tijdens de ontruiming zo verstoord dat er 100.000 tot 150.000 bijen dood zijn. Zonder enige kennis van zaken is gepoogd de bijenstal af te breken en daarbij is een kast verschoven. Van één kast is zelfs de klep dichtgedaan, toen de bijen dit wilden beletten. Met een dood bijenvolk tot gevolg. Beschermde dieren hebben we het hier over”, sombert Elbrink. “Ik heb de eerste week helemaal niet kunnen werken en daarna heb ik alles wat ik nodig had, moeten inhuren. Dat kost klauwen met geld. En dan heb ik het nog niet eens over de schade aan de bedrijfsvoering: ik loop al zes weken achter met het zaaien omdat de zaaimachine was meegenomen. Dat is een dure machine en die stond in een container om hem te beschermen tegen weersinvloeden en diefstal.”

Bestemmingsplan
"We zijn tot ontruiming overgegaan om te zorgen dat de strijdigheid met het bestemmingsplan werd opgeheven", aldus de gemeente in een schriftelijke reactie. "De bestemming is agrarisch met waarden Landschap, maar Elbrink gebruikte het voor het opslaan van diverse materialen. De aangetroffen spullen hebben wij tijdelijk opgeslagen. Onder andere containers met inhoud. Een aantal spullen van die inhoud heeft hij nodig voor de uitoefening van zijn bedrijf en de rechter heeft aangegeven dat hij die moest terugkrijgen. Andere spullen (waaronder de containers) zijn volgens de rechter terecht weggehaald. Wellicht ten overvloede maar de teruggebrachte spullen mogen dus niet meer opgeslagen worden op het betrokken perceel", zo benadrukt de gemeente in de reactie. Op de aantijging van de kweker over de dode en ernstig verzwakte bijenvolken, waarover een brief van de imkervereniging werd overlegd, reageert Bronckhorst met: ‘De bijen waren geen onderdeel van de last en hier hebben wij ook niets mee gedaan, niet aangeraakt of iets dergelijks.’

Biologisch
De gemeenteambtenaren hebben geen idee waar ze mee bezig waren, meent Elbrink. "Ze hebben op het gemeentehuis de mond vol van natuur en milieu. Maar ze snappen er werkelijk niets van. Op deze locatie zit al sinds 1969 een kwekerij, toen van Spiegelenberg. Wij werken bovendien ‘biologisch'. Dat betekent onder meer dat snijbloemafval vanuit ons bedrijf wordt gecomposteerd en weer dient als voeding. Maar zij noemen het illegale afvalopslag. Er liggen hier materialen, die afkomstig zijn uit tuinen en door ons worden hergebruikt. Dat is goed voor de ecologische footprint. We hebben een houtwal gerealiseerd, die enerzijds de bijenstal en de bloemen en heesters bescherming biedt tegen weersinvloeden en bovendien een goede leefomgeving biedt aan dieren als egels, vogelsoorten als winterkoninkjes; maar van de gemeente moest die weg.”

Persoonlijk
De frustratie zit hoog bij Elbrink. “Nog voor de commissie mijn bezwaar heeft kunnen behandelen zijn ze al tot ontruiming overgegaan. Nu is de gemeente door de rechter op de vingers getikt. Het is iets persoonlijks geworden, dat weet ik absoluut zeker; dit komt voort uit twintig jaar onenigheid. Dat ging van dingen als een pergola op eigen grond van mijn bloemenzaak waarvoor ik volgens de gemeente een vergunning zou moeten hebben, tot een parkeerontheffing, die de hele straat kreeg behalve ik.”
In 2014 vroeg de rechter de gemeente al zijn bedrijf te herhuisvesten, zo vertelt Elbrink. “Dat was al de slotsom na tien jaar gerechtelijke strijd. Toen kwam de gemeente met een geschikt perceel. Daar zou ook groene energie kunnen worden gewonnen met onder meer een miniwindmolen. Daarmee zou behalve voor de kwekerij ook voor honderden gezinnen in Vorden stroom kunnen worden opgewekt. Maar de gemeente heeft het laten versloffen waardoor er geen aanspraak meer kon worden gemaakt op de tonnen subsidies vanuit de provincie. Dat zijn grove fouten. Dat geldt ook weer voor deze ontruiming. De gemeente moet voor alle kosten en mijn schade opdraaien, alleen al voor wat betreft de bijen wordt die door de imkerij geraamd op zo'n 2750 euro. Daarover is al een brief geschreven. Daarnaast is er een rekening van ruim 10.000 euro aan kosten voor de ontruiming die zijn gemaakt op die dag. Die rekening wilde de gemeente ook naar mij schuiven. Maar uiteindelijk mogen wij als burgers het betalen.”

Voorschriften
De gemeente reageert: ‘Het is de verantwoordelijkheid van de betrokken ondernemer om zich net als ieder ander aan de voorschriften te houden en geen overlast te veroorzaken voor zijn omgeving. De heer Elbrink gebruikte het betreffende perceel als opslag van divers materieel, wat strijdig gebruik is en daar hebben wij terecht tegen opgetreden. Het gaat hier niet om het tegenwerken van iemand. Maar als iemand zich herhaaldelijk niet houdt aan voorschriften, is het soms lastig voor de gemeente om een goede omgang te vinden met de betrokkene. De zaken die in het verleden hebben gespeeld tussen deze ondernemer en de gemeente over naleving van voorschriften en plannen voor zijn bedrijf zijn afgehandeld en gesloten. Bij alle procedures geldt dat als iemand het ergens niet mee eens is hij zich daartegen kan verweren binnen geldende termijnen. Wij hebben hierover aangetekende brieven verstuurd. De ondernemer is dus altijd in staat gesteld te reageren. Recente gesprekken met de ondernemer hebben er echter niet toe geleid dat hij de overtreding van het bestemmingsplan heeft beëindigd, wat tot deze bestuursdwang leidde."