‘Fiets of wandel door de vrijheid van Vorden’

5 juli 2021, 10:52 Algemeen

Route langs locaties waar verzet tegen de Duitsers werd gepleegd

Door Jan Hendriksen

VORDEN - Een initiatief in Vorden dat vorig jaar werd opgezet in het kader van 75 jaar bevrijding maar toen vanwege corona niet door kon gaan, krijgt een tweede leven: een fietstocht, waarvan een deel in de bebouwde kom ook gewandeld kan worden, langs allerlei plekken waar het verzet tegen de Duitse bezetters zich tijdens de oorlog heeft gemanifesteerd. 

De Stichting 4 Mei Comité Vorden had in samenwerking met Oudheidkundige Vereniging Oud Vorden en Oranjevereniging Vorden vorig jaar de fietstocht vanaf het Kulturhus georganiseerd voor de leerlingen van de Vordense basisscholen met als titel ‘Fietsen door de vrijheid van Vorden’. De fietstocht zou hen naar tien locaties in Vorden voeren waar vertellers aanwezig zouden zijn met een verhaal over de oorlog. Maar net als tal van andere andere evenementen in het kader van 75-jaar bevrijding ging de fietstocht door de coronacrisis niet door.

Brochure
Nu is van de route, die in de bebouwde kom ook gewandeld kan worden, een brochure verschenen. Die is verspreid onder de leden van de Oudheidkundige Vereniging Oud Vorden en is sinds vorige week ook verkrijgbaar bij de VVV Vorden en binnenkort bij Profile Bleumink aan de Dorpsstraat.
Aan de hand van de boeken ‘Karel Overijssel ‘ en ‘Vorden tijdens de bezetting’ voert de fiets-wandeltocht langs een aantal plekken waar verzet tegen de Duitse fascistische overheersing werd gepleegd, om erbij stil te staan dat vrijheid nooit een cadeau is. De locaties binnen de bebouwde kom zijn ook wandelend te bezoeken.
“We kennen allemaal de verhalen van onderduiken en verzet van Anne Frank, Soldaat van Oranje, Hannie Schaft en Walraven Van Hall. Zo was er in het oosten, in Vorden Henk Willem Groot Enzerinck, alias Karel Overijssel, die groots werk verzette, met name voor oprichting en verspreiding van de verzetskrant Trouw. En in de Achterhoek was er ook zo’n spin in het verzetsweb, de moeder van het verzet Tante Riek Kuipers-Rietbergen uit Winterswijk”, vertelt Dirk Veenstra die grotendeels de route heeft samengesteld. “Nee, we fietsen, laat staan lopen niet helemaal naar Winterswijk. Alhoewel: heel veel verzet ging te voet of per fiets, honderd kilometer per dag fietsen was geen uitzondering! In Vorden was het verzet dus soms groots, misschien niet spectaculair maar men was het uit verschillende geloofsovertuigingen wel over één ding eens: ‘Die Duutsers mot d’r uut!”, zegt Veenstra.

‘Huis ten Bosch’
Bij de locaties die tijdens de fietstocht wordt aangedaan zijn onder meer de Hilverinkweg (Huis Ten Bosch) en de Kieftskamp. Ze worden in de boeken vaak genoemd, Spanhaak en Huis ten Bosch, want hier komt een aantal oorlog- en verzetszaken samen. Spanhaak redde onder meer een Engelse piloot, verborg hem in de onderduikhut Huis Ten Bosch op Kieftskamp en wist hem naar bevrijd gebied te krijgen. Een van de vele knappe, moedige staaltjes verzetswerk rondom de Kieftskamp en de heer Van der Wall Bake. De Vordense scouting werd vernoemd naar de geredde piloot, David G. Alford, en hun honk heet ‘Huis ten Bosch’.

Oorlogsmonument
De wandel- en of fietsroute eindigt op het Emmaplein waar in 1949 het oorlogsmonument is geplaatst ter nagedachtenis aan de gevallenen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Hier vlak bij, over de Ruurloseweg, kwamen de Canadese bevrijders op 1 april Vorden voor het eerst binnen. Vorden was een dag of wat later daadwerkelijk bevrijd.