Graan dorsen

Zaterdag reden er overal tractoren. Niet omdat er een boerenprotest was, in deze tijd een regelmatig voorkomende gebeurtenis. Dit keer reden de trekkers met grote aanhangers vol met gehakselde maïs tussen bouwland en boerderij.De loonbedrijven en boeren hebben langer de tijd gekregen om de maïs te oogsten.

Langzaam zie ik het landschap open gaan. Ik kan de bosjes en houtwallen in de verte weer zien liggen. Ze worden niet meer aan het zicht onttrokken door een groen scherm. Nu al het maïs van het land af gaat, besef ik pas hoeveel er dit jaar heeft gestaan. Meer dan ooit? Misschien wel. In mijn hoofd kwam geen lange verhandeling op over de opkomst van deze groene schuttingen en de teloorgang van de rogge. Ik fietste door zonder dat ik een bepaalde bestemming had. Een frisse neus halen was het enige doel. Toch keek ik om me heen en zag ik opeens op een afgemaaide graanakker een groep mensen rondom een machine staan.

Nieuwsgierig als ik ben stapte ik af en ging kijken. De oude machine bleek nog prima te functioneren. Het was een van de eerste dorsmachines. De met de zeis gemaaide bundels korenaren werden aan de bovenkant in het apparaat gebracht. Aar werd binnenin van de halm gescheiden. De aar werd uitgeschud, zodat de graankorrels in zakken konden worden opgevangen. De halmen kwamen er aan de achterkant uit en konden in bundels als stro afgevoerd worden. De zakken konden naar een molenaar.

Deze dorsdag was uitgesteld omdat de eerder gemaaide rogge en haver moest narijpen. Een bewoner uit ’t Woold was gekomen om zijn rogge te laten dorsen. Hij had op een perceeltje van nog niet eens één hectare dit jaar rogge geteeld. “Gewoon om het eens uit te proberen. Van dat betongras rondom me heen had ik helemaal genoeg.” Aan de hand van zijn rogge kon ik helemaal volgen hoe het dorsen vroeger verliep. “De opbrengst is mee meegevallen”, zei hij. Vier zakken met roggekorrels.

In een nostalgische stemming raakte ik niet. Terug naar vroeger kan niet. De tijd staat niet stil, al mag die zo nu en dan stilgezet worden. Nadenken over hoe het anders en beter kan mag altijd. Graan wordt al sinds de jaren 50 van de vorige eeuw met grote combines gemaaid en tegelijkertijd gedorst. Het stro komt in balen achteruit het apparaat, dat vanuit Oost-Europa onze streek bereikte. De maïs kwam daarna. Toch is het elk jaar een feest als het maïs binnen enkele weken overal is verdwenen. Waarom het verbouwd wordt begrijp ik. Dat is geen reden om niet even blij te zijn met het beter zichtbare oude cultuurlandschap. Ook dat verdwijnt, alleen film en foto houden dan de herinnering levend.