Oerend Smart | Blinde vlekken

wo 13 jan 2021, 17:14 Column

‘Je moeder en ik hebben niets meer te praten. We maken alleen nog maar hetzelfde mee,’ zei mijn vader onlangs. Hij zei het met een lach. En daarna kwam een uiteenzetting over hun dagen, die gevuld zijn met hun eigen hobby’s. Ze zijn, net als voor de pandemie, heel actief en zitten niet stil. Hetzelfde geldt voor m’n schoonouders. Maar wat wel veranderd is: er komt vrijwel niemand over de vloer, er is geen zangkoor, geen zwemclub, geen ijsbaan, geen vrijwilligerswerk, geen gezellige avonden met vrienden of familie.

Ook mijn wereld wordt steeds kleiner. Ik werk al maanden thuis en spreek steeds minder mensen. De online afspraken zijn vooral functioneel. Toevallige ontmoetingen, waar mijn dagen altijd vol mee zaten, zijn er niet bij. Het enige voordeel: mijn wens voor 2020 was dat ik meer tijd voor mezelf zou hebben. Dat is gelukt. Meer dan ik had kunnen bedenken. En daar ben ik ontzettend dankbaar voor.

Maar na maanden in mijn eigen bubbel, merk ik dat ik steeds minder hoor en zie. Ja, het nieuws kan ik volgen. Maar dat is maar zo’n klein deel van mijn leefwereld. Al die mooie mensen en projecten die ik normaal gesproken als bij toeval tegenkom, ontmoet ik niet via Zoom of Teams. En ideeën in hoofden staan niet in de krant. Dromen en verlangens hoor ik in een gesprek dat alle kanten op mag gaan, tijdens een wandeling, een toevallige ontmoeting.

En ik vraag me af hoeveel mensen er bezig zijn met het uitwerken van plannen en nieuwe innovaties. Of heeft overleven prioriteit? Ik zie veel korte termijn-oplossingen: nu reageren op de situatie die zich voordoet. Maar wat betekent dat voor de lange termijn? En wat is er werkelijk verandert in de behoeften van mensen door deze crisis, die z’n dieptepunt nog niet heeft bereikt? Stappen we straks allemaal weer in de auto en het vliegtuig? Blijven we thuis werken en is er daardoor veel meer behoefte aan andere manieren van ontmoeten van collega’s? Gaan we massaal moestuinen aanleggen?

Dit weekend stuurde Alain Raap mij een mooi filmpje toe, waarin Jan Rotmans vertelt over verbindend leiderschap. Rotmans zegt dat er genoeg mensen zijn met ideeën, maar dat het ontbreekt aan verbinders die zorgen voor een nieuw web, een nieuwe structuur tussen die koplopers. Mensen die ideeën en projecten aan elkaar verbinden, maar ook doorvertalen van de ene context naar de andere. Alain gaf mij het mooie compliment dat ik dat al jaren doe. En toen schrok ik: want hoe kun je verbinden wanneer je niet ziet wat er gebeurt?

De afgelopen maanden was mijn aandacht vooral gericht op de natuur (ik wandel uren over stille weggetjes en paden), gezond eten (ik deed zelfs een cursus fermenteren), lokaal boodschappen doen (leve initiatieven zoals het Naoberkrat, Noaberschappen.nl, Loat ow niet kisten en de vele boerderijwinkels in de Achterhoek die hun assortiment steeds meer uitbreiden). Het komend jaar wil ik weer buiten die bubbel weten wat er speelt. Kom dus maar door met je ideeën.

Linda Commandeur zorgt als katalysator in processen voor vertrouwen vanuit beweging